Handomon ang patay; mahalon ang buhi!

Lahi gyud tang mga Pilipino. Wala gyu’y laing kaliwat ibabaw sa kalibutan nga pareho sa mga pinoy.Nabatasan na sa kadaghanan nga pagtapos pa lamang sa Septiyembre, daghan na ang mubisita sa lubong sa mga mahal sa kinabuhi aron mahinloan gikan sa baga nang sagbot og nikatay nga bagon sa kadena de amor tungod kay usa ka tuig nga wala nabisita. Ugma nang adlawa ang todos los santos nga sundan sa kalag-kalag kon All Saints and souls day. Dagsa na ang mga tawo sa mga sementeryo ilabina sa mga dagkong public cemetery. Ang maong talan-awon ang masaksihan sa tanang lubnganan sa tibook Pilipinas. Magdasok ang bagang duot sa katawhan nga halos magdinutdotay na aron lang makabisita sa ilang mga mahal sa kinabuhi nga mipahulay na sa dayon. Dili dautan nga handomon ang mga namatay na. Ang tinuod pa gani, maayo nga mahinumduman og mabisitahan ang lubong sa mga ginikanan, igsoon, anak og uban pa aron magsilbing pahinumdom sa tanan nga ang kinabuhi ning kalibutana temporaryo lamang og moabot ang adlaw nga ang tanan paingon gyud sa katapusang pahulayanan! Pero, angayan siguro, samtang buhi pa ang lolo, lola, amahan, inahan, mga igsoon, anak og uban pang kabanay, ipabati og ipakita na unta ang pagmahal og pagpakabana. Bisan og busy sa bisan unsang butang ang usa ka tawo, bisan panagsa, suroyan, bisitahon og pakig-estoryahan ang mga ginikanan og mga kabanay. Mintras buhi pa sila, mabati nila ang kainit sa pagmahal og paghatag og importansya sa pamilya. Ug sigurado, labina kung tigulang na ang mga ginikanan, sa ilang pag-inusara, ilang ginapangita ang mga anak nga duna nay kanya-kanyang kinabuhi, nga usahay makalimot na pagbisita og wala masayud nga ang kamingaw sa mga ginikanan, kasubo maoy ilang kauban. Kung patay na sila, bisan pila pa ka balde nga luha ang moagas sa mga mata sa usa ka tawo, wala na kini silbe. Bisan og pinaka-mahal nga bulak og pinaka-dako nga kandila ang dalhon sa lubnganan, wala na usab kini halos bili alang sa mga mitaliwan na. Matud pa, kini pakitang tao na lamang.Kung kaniadtong buhi pa ang mga ginikanan, kung gibisita man lang sila kanunay sa mga anak, siguro, madugtungan pa gamay ang ilang mga adlaw pagpabilin ibabaw sa kalibutan. Mao na nga, kung buhi pa ang inyong mga ginikanan( o mga lolo og lola) pahimuslan nato ang tanang higayon. Adtoan sila, gakson og hugot og ipabati nga mahal sila gumikan kay utang kanila ang kinabuhi sa mga anak. Importante kini kaayo alang sa mga ginikanan(ilabina kung mga tigulang na sila) kaysa sa daghang bulak og higanteng kandila nga idagkot sa mga lubnganan kung sila mawala na ning kalibutana.Dili man dautan nga handomon ang mga namatay na, apan mas importante nga ipabati ang pagmahal kung sila buhi pa.